Transpaletler, yük taşıma ve taşıma işlemlerinde yaygın olarak kullanılan ekipmanlardır. Genel olarak manuel transpalet ve akülü transpalet olmak üzere iki ana kategoriye ayrılırlar. Manuel transpaletler insan gücü ile çalışırken, akülü transpaletler elektrik motorları sayesinde daha az efor ile yük taşımayı sağlar. Periyodik kontroller, iş güvenliği ve ekipman verimliliğini artırmak amacıyla yapılır. Manuel ve akülü transpaletlerin belirlenen standartlara göre düzenli olarak kontrol edilmesi, olası iş kazalarını önlemeye yardımcı olur. Akülü modellerin periyodik kontrol süreleri, kullanılan modelin teknik özelliklerine ve üretici firma talimatlarına bağlı olarak değişebilir. Ancak, iş güvenliği yönetmelikleri gereğince tüm yük taşıma ekipmanlarının belirli aralıklarla kontrol edilmesi önemlidir. Bu nedenle, hem manuel hem de akülü modellerin düzenli bakım ve kontrollerinin aksatılmaması, işletmelerin güvenli ve verimli bir çalışma ortamı oluşturmasına katkı sağlar.
Periyodik kontrol kaç yılda bir yapılır?
Manuel transpaletlerin periyodik kontrol süresi standartlarda aksi belirtilmediği sürece 1 yıldır. Akülü modelleri için de genellikle bu süre 1 yıl olmakla birlikte, üretici firma talimatlarına ve kullanım koşullarına bağlı olarak değişebilir. İş güvenliği yönetmelikleri gereğince, transpaletlerin düzenli bakım ve kontrollerinin yapılması, iş kazalarını önlemek ve ekipmanın verimli çalışmasını sağlamak için kritik öneme sahiptir. Bu nedenle, hem manuel hem de akülü modellerin belirlenen standartlara uygun şekilde yılda en az bir kez kontrol edilmesi gerekmektedir.
Transpalet hangi yönetmeliktedir?
Transpaletlerin periyodik kontrolü, "İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği" kapsamında ele alınmaktadır. Bu yönetmelik, işyerlerinde kullanılan tüm kaldırma ve iletme ekipmanlarının belirli aralıklarla kontrol edilmesini zorunlu kılmaktadır. Yönetmelikte, manuel ve akülü modelleri gibi yük taşıma araçlarının periyodik muayenelerinin yapılması gerektiği belirtilmiştir. Bu kapsamda, transpaletlerin periyodik kontrolleri TS 10689, TS EN ISO 3691-5, TS ISO 5057, TS 10201 ISO 3184, TS ISO 1074 ve FEM 4.004 standartlarına göre gerçekleştirilmelidir. Yönetmeliğe göre, transpaletlerin güvenli kullanımını sağlamak amacıyla yılda en az bir kez kontrol edilmesi gerekmektedir. Ancak kullanım yoğunluğu, çalışma ortamı koşulları ve üretici tavsiyeleri doğrultusunda bu süre daha sık olabilir. Periyodik kontrol süreçleri, yetkilendirilmiş teknik personeller veya akredite kuruluşlar tarafından yapılmalıdır. Yapılan kontroller sonucunda uygunluk raporu düzenlenmeli, güvenlik açısından risk oluşturan durumlar tespit edilirse gerekli bakım ve onarımlar yapılmalıdır. Böylece, iş kazalarının önüne geçilerek çalışan güvenliği sağlanmış olur.
Transpalet hangi hesapta izlenir?
Transpaletler, muhasebe kayıtlarında "253 - Tesis, Makine ve Cihazlar" hesabında izlenir. Çünkü transpaletler, işletmelerin üretim ve lojistik süreçlerinde kullanılan, ekonomik ömrü bir yıldan fazla olan ve doğrudan üretime katkı sağlayan taşınmaz ekipmanlar arasında yer alır. Eğer transpalet kiralanmışsa, muhasebeleştirme "264 - Özel Maliyetler" veya "770 - Genel Yönetim Giderleri" hesabında takip edilebilir. Küçük ölçekli işletmelerde düşük maliyetli modelleri "770 - Genel Yönetim Giderleri" hesabına gider olarak kaydedilebilir. Bunun yanı sıra amortismanı "257 - Birikmiş Amortismanlar" hesabında gösterilir ve ilgili hesaplama Vergi Usul Kanunu'na (VUK) uygun şekilde yapılır. Akülü modelleri için de aynı hesaplar kullanılır. İşletmenin muhasebe politikalarına ve kullanım amacına göre ilgili hesaplar değişiklik gösterebilir, ancak genel olarak sabit kıymetler kapsamında değerlendirilirler.
Transpalet iş makinası mı?
Genel olarak, teknik açıdan değerlendirildiği zaman iş makinesi olarak sınıflandırılmaz. İş makineleri, genellikle motorlu, kendinden tahrikli ve ağır işlerde kullanılan büyük makineler olarak tanımlanır. Ekskavatörler, forkliftler, yükleyiciler gibi araçlar iş makinesi kapsamına girer. Bununla beraber, akülü modelleri, motorlu bir yapıya sahip olduğu için iş makineleri ile benzerlik gösterse de, yasal olarak iş makinesi sınıfına girmez. Akülü ve manuel modelleri, kaldırma ve taşıma ekipmanları kategorisinde değerlendirilir. Türkiye’de, transpaletlerin kullanımı İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği ve Makine Emniyet Yönetmeliği kapsamında düzenlenir. Bununla birlikte operatör eğitimi ve güvenlik tedbirleri önemli olsa da, iş makinesi operatör belgesi gerektirmez. Değerlendirmek gerekir ise;ekipmanlar iş makinesi değil, taşıma ve kaldırma ekipmanı olarak sınıflandırılır.